De lepelaar is een grote witte vogel (bijna formaat reiger) met een opvallende lepelvormige snavel. Aan die unieke snavel dankt de lepelaar zijn naam. Bij volwassen vogels is die snavel zwart met een gele punt. Bij jonge vogels is de snavel vleeskleurig. Lepelaars zijn nogal zwijgzaam. Alleen in de broedkolonie maken ze nog wel eens grommende geluiden of hoor je enig snavel geklepper.
Geluidsfragment: José Carlos Sires/Xeno-Canto
Zomergast en doortrekker
Lepelaars arriveren al vanaf eind februari in het Waddengebied en vertrekken weer eind september – begin oktober. Ze overwinteren in Zuid-Europa of West-Afrika. De lepelaar broedt niet in het Lauwersmeergebied, maar wel op de vlakbij gelegen Waddeneilanden. Waarschijnlijk zorgen roofdieren, als vos en marters, ervoor dat lepelaars geen nest in het Lauwersmeergebied willen bouwen. Dat vinden ze veel te gevaarlijk. Ze maken hun nest namelijk meestal in kolonies op de grond. Op de Waddeneilanden ontbreken landroofdieren en zitten ze dus veel veiliger.
Eten zoeken in het Lauwersmeer
Maar tussen maart en oktober is de lepelaar een algemene verschijning in het Lauwersmeergebied. De volwassen vogels van de Waddeneilanden komen graag naar het Lauwersmeer om op stekelbaarsjes en garnalen te jagen. Ze zwaaien met hun gevoelige snavel door het water en vangen hun prooi op de tast. Uit recent onderzoek is gebleken dat ze ook vaak ’s nachts voedsel zoeken. Waar in de zomer overdag de recreanten op het strand liggen te bakken, lopen ’s nachts lepelaars in het ondiepe water op zoek naar voedsel! In september verzamelen de volwassen vogels en hun net vliegvlugge jongen zich met honderden in het Lauwersmeergebied. Hier vreten ze zich in een paar weken vol om vol energie aan de lange reis naar hun overwinteringsgebieden te beginnen.
Waar te zien?
Lepelaars zijn dol op ondiep water. Hier zijn ze relatief veilig voor roofdieren en kunnen ze al lopend op jacht naar voedsel. Met name Het Jaap Deensgat, De Ezumakeeg en Achter de Zwarten zijn favoriete plekken, waar met een beetje geluk honderden lepelaars te bewonderen zijn. Maar haast je naar buiten, want binnen enkele weken zijn de vogels gevlogen en dan moet je tot eind februari wachten om deze prachtige en opvallende verschijning weer te kunnen bewonderen!
Foto: Jan Bosch
