In februari en maart kan je meedoen met een actie om de duisternis in Noord-Nederland te meten. Dat doe je door de sterren in het sterrenbeeld Orion te tellen. Met al deze meetgegevens wordt een duisterniskaart van Noord-Nederland gemaakt. De duisternis is van ons allemaal en is overal van belang. Met deze meetactie hoopt de organisatie iedereen bewust te maken van de noodzaak om de duisternis te beschermen. Misschien kijk je hierdoor ook wat vaker naar de sterrenhemel, en kun je straks vele sterrenbeelden vinden.
Donkerte is een oerkwaliteit
Nachtelijke donkerte is een ‘oerkwaliteit’ van leven en is van belang voor mens en natuur. Onderzoek, ook aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), duidt erop dat het verdwijnen van duisternis door overmatig gebruik van kunstlicht nadelige gevolgen heeft voor mens, flora en fauna. Maar hoe duister is het eigenlijk nog? De RUG heeft in het kader van het programma Donkerte van de Wadden een duisternis-meetnetwerk opgezet. Omdat het moeilijk is om overal te meten, roept de RUG burgers om mee te helpen.
Sterren tellen in Orion
Het winterbeeld Orion staat centraal in de meetactie. Iedereen kan aan de meetactie meedoen door de sterren te tellen in dit goed herkenbare sterrenbeeld. Het stappenplan is als volgt:
- Ga naar buiten en zoek het sterrenbeeld Orion.
- Wacht een kwartiertje om je ogen aan de duisternis te laten wennen.
- Tel nu het aantal sterren dat je ziet in het sterrenbeeld. Ben je een Pietje precies? Doe dan de telling meerdere keren achtereen en bereken de gemiddelde waarde.
- Geef de meting(en) door via de webpagina van CurioUs?.
- Op de pagina van CurioUS? worden de meetgegevens zichtbaar op een interactieve kaart.
Het is de bedoeling om deze meetactie ieder jaar te herhalen om zo samen met de burgers in Noord-Nederland de duisternis in kaart te brengen.
Wanneer kan ik gaan tellen?
De metingen moeten plaats vinden in de periode 1 – 15 februari en 1 – 15 maart. Dat heeft alles te maken met de stand van de maan. De maan is een natuurlijke storende lichtbron. Metingen worden dus gedaan als de maan onder de horizon is en natuurlijk bij een heldere hemel.
Deze meetactie wordt georganiseerd door CurioUs?; een initiatief van Science LinX (Rijksuniversiteit Groningen), Forum Groningen en de Aletta Jacobs School of Public Health.