Vogelparadijs op vroegere zeebodem

In vroegere tijden stroomden zoet en zout water in elkaar over in de Lauwerszee. Angst voor overstromingen leidde in 1969 tot de bouw van een dam. Lauwerszee werd Lauwersmeer. Op de vroegere zeebodem ontstond een prachtig nieuw landschap. Nationaal Park Lauwersmeer is één van de belangrijkste vogelgebieden van West-Europa. Verschillende vogelkijkhutten en uitzichtpunten bieden goed zicht op de vogels, soms van heel dichtbij. Hieronder kun je bij vogels per deelgebied lezen welke vogels je waar het best kunt spotten.

Onmisbare schakel in de vogeltrek

Het Lauwersmeer is een onmisbare schakel in de vogeltrek; een massale vogelverhuizing in het voor- en najaar. Miljoenen vogels reizen dan vele duizenden kilometers van hun broedgebied naar de overwinteringsgebieden of andersom. In het Lauwersmeer zie je veel van dit soort trekvogels. Steltlopers, eenden en ganzen, die in het hoge noorden broeden en hun jongen grootbrengen, ontvluchten in het najaar de kou en trekken zuidwaarts. Sommige overwinteren in Nederland, andere trekken nog verder naar het zuiden. Zij gebruiken het Lauwersmeer en de wadden alleen om zich vol te eten voor het tweede deel van hun lange trektocht naar de overwinteringsgebieden. In het vroege voorjaar stoppen ze er weer tijdens hun reis terug naar de broedgebieden. In de nazomer vertrekken de wielewaal, de kluut en de lepelaar om in het vroege voorjaar weer terug te keren. ‘s Winters verblijven hier duizenden ganzen.

Drinkplaats en voedselgebied

Het open water van het Lauwersmeer vormt een belangrijke drinkplaats en een veilige slaapplaats voor de vele duizenden ganzen die er overwinteren. Daarnaast vormt het water een belangrijk voedselgebied voor visetende vogels, zoals fuut en zaagbekken en voor duikeenden, zoals kuifeend en tafeleend. Het zeer ondiepe water (minder dan 0,5 m) vormt een belangrijk rust- en voedselgebied voor grondelende eenden, zoals de bergeend, en voor verschillende steltlopers, zoals de kluut.

Natura 2000

Het Lauwersmeer is aangewezen als Natura 2000-gebied voor 13 soorten broedvogels (zoals de roerdomp) en 29 soorten niet-broedvogels (trekvogels en wintergasten). Al deze soorten zijn kenmerkend voor het landschap van meren en moerassen (‘wetlands’) waar het Lauwersmeer onderdeel van uit maakt. In de komende jaren worden deze vogelsoorten beschermd. Dat is nodig om verdere achteruitgang te voorkomen. Na 2021 moet het aantal vogels van deze soorten toenemen. Daarom is een beheerplan opgesteld met een looptijd van zes jaar.