Belang duisternis voor de natuur

Het Nationaal Park Lauwersmeer is één van de laatste plekken in ons land waar het nog echt donker wordt. Daardoor is hier ’s nachts nog een heldere sterrenhemel te zien. De natuur heeft duisternis nodig om te kunnen overleven. Daarom moeten we de duisternis koesteren.

Melkweg kunnen zien

Nederland is één van de landen ter wereld met de meeste lichtvervuiling. De sterren zijn daardoor steeds minder goed te zien. Tachtig procent van de Nederlanders kan de Melkweg niet zien. Door de overvloedige verlichting die omhoog schijnt, worden de zwakkere sterren overstraald en is de prachtige sterrenhemel onzichtbaar geworden. In Dark Sky Park Lauwersmeer kun je de Melkweg nog wel bewonderen.

Veel dieren hebben duisternis nodig

Veel dieren komen ’s nachts uit hun schuilplaats, omdat ze zich in het donker veiliger voelen. Andere gaan op pad omdat hun prooidieren nachtdieren zijn. Buitenverlichting beïnvloedt het gedrag van dieren door desoriëntatie, afstoting en aantrekking. De verstoorde oriëntatie tast hun energiebalans aan. Of ze worden uit hun winterslaap gehouden. Hierdoor neemt de kans op uitputting en sterfte toe. Een van de bekendste en meest zichtbare voorbeelden van het effect van licht op dieren, is de nachtvlinder die wordt aangetrokken door een lantaarnpaal en die door uitputting zichzelf dood vliegt.

Kunstlicht beïnvloedt gedrag vogels

Voor vogels is licht de belangrijkste prikkel voor het timen van hun activiteit. Nachtelijk kunstlicht verandert de natuurlijke licht-donker cyclus. Verlichting zorgt ervoor dat de dag wordt verlengd, waardoor bij dieren het waak- en slaapritme, de broedperiode en paartijd dagen tot weken verschuiven. De betrouwbaarheid van licht als prikkel verzwakt. Bepaalde soorten, zoals de grutto, nestelen niet in de buurt van verlichting.

Planten

Planten worden gestuurd door licht. Door continue belichting kunnen sommige planten niet of niet meer goed groeien. Sommige planten zijn afhankelijk van nachtvlinders en insecten voor hun bestuiving.